ordynacja podatkowa, kontrola podatkowa, zobowiązania podatkowe, interpretacja podatkowa, KAS
lupa
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
A A A

Poradnik VAT nr 19 (355) z dnia 10.10.2013

Jakie prawa i obowiązki ma kontrolowany podatnik VAT?

1. Wszczęcie postępowania kontrolnego w sprawie VAT

Zgodnie z art. 282 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.), wszczęcie postępowania kontrolnego następuje zawsze z urzędu.

Wszczynając kontrolę należy doręczyć podatnikowi zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli. Zawiadomienie to doręczane jest na formularzu ZAW-K. W treści takiego zawiadomienia nie wskazuje się konkretnej daty rozpoczęcia kontroli ze względu na fakt, iż kontrola może rozpocząć się nie wcześniej niż po upływie siedmiu dni i nie później niż przed upływem trzydziestu dni od dnia doręczenia podatnikowi zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia (art. 282b § 2 Ordynacji podatkowej). Oznacza to, że w przypadku gdy kontrola w tym terminie nie zostanie wszczęta, konieczne jest doręczenie ponownego zawiadomienia. Jedynie za zgodą podmiotu kontrolowanego istnieje możliwość wcześniejszego wszczęcia kontroli (przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia). Może zdarzyć się również sytuacja, w której podatnik jest już kontrolowany przez inny organ. W takim przypadku kontrolujący muszą zmienić termin rozpoczęcia kontroli, aby w tym samym czasie nie była prowadzona więcej niż jedna kontrola działalności podatnika.

W zawiadomieniu o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej organ podatkowy określa jaki będzie zakres kontroli, czyli jej przedmiot (jakiego podatku dotyczy kontrola) oraz okres, za który będzie prowadzona weryfikacja rozliczeń.


Uwaga

Kontrola może rozpocząć się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia podatnikowi zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia.


Art. 282c Ordynacji podatkowej dopuszcza możliwość wszczęcia kontroli bez zawiadamiania podatnika o zamiarze jej przeprowadzenia. Wśród wymienionych w tym przepisie szczególnych przypadków, w których organ podatkowy może wszcząć kontrolę bez ww. zawiadomienia, znajdują się m.in. sytuacje dotyczące zasadności zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, bądź też mające charakter doraźny dotyczący ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej, użytkowania kasy rejestrującej lub sporządzania spisu z natury.

Wszczęcie kontroli podatkowej następuje przez doręczenie kontrolowanemu lub osobie upoważnionej do reprezentowania go w czasie kontroli, upoważnienia do jej przeprowadzenia oraz okazanie legitymacji służbowej.

 

2. Czynności wykonywane w trakcie kontroli

W czasie trwania postępowania kontrolnego organ podatkowy wykonuje szereg czynności, na podstawie których ustala, czy w kontrolowanym zakresie nie doszło ze strony podatnika do uchybień w rozliczaniu podatków. Jeżeli kontrola dotyczy prawidłowości rozliczania podatku od towarów i usług, kontrolujący sprawdzają rozliczenia podatnika zarówno pod kątem prawidłowego ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego od wykonywanych przez niego czynności, jak i rozliczania podatku należnego, a także terminowego i uzasadnionego odliczania podatku naliczonego od dokonywanych zakupów towarów i usług.

Kontrola z reguły przeprowadzana jest w siedzibie podatnika, miejscu prowadzenia działalności gospodarczej lub miejscu, w którym przechowywana jest dokumentacja podatnika.

W związku z prowadzonym postępowaniem kontrolnym, zarówno na organy podatkowe, jak i podmioty kontrolowane zostały nałożone przez ustawodawcę pewne obowiązki. Strony mogą również korzystać z określonych uprawnień.

Organy, które wykonują czynności kontrolne mają m.in. prawo do:

  • wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń kontrolowanego,
  • wstępu do lokali mieszkalnych, w przypadku wymienionym w art. 276 § 1 Ordynacji podatkowej, tj. gdy konieczna jest weryfikacja poniesionych wydatków na cele mieszkaniowe,
  • żądania okazania majątku podlegającego kontroli oraz dokonania jego oględzin,
  • żądania udostępnienia akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z przedmiotem kontroli oraz sporządzania z nich odpisów, kopii, wyciągów i notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie elektronicznej,
  • zbierania innych niezbędnych materiałów w zakresie objętym kontrolą,
  • zabezpieczania zebranych dowodów,
  • legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości, jeżeli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli,
  • żądania przeprowadzenia spisu z natury,
  • przesłuchiwania świadków, kontrolowanego oraz innych osób wymienionych w art. 287 § 4 Ordynacji podatkowej,
  • zasięgania opinii biegłych,
  • żądania wydania na czas trwania kontroli, za pokwitowaniem: próbek towarów, akt, ksiąg, dokumentów - w razie powzięcia podejrzenia, że są one nierzetelne, lub w sytuacji gdy podatnik nie zapewnia kontrolującym warunków umożliwiających wykonywanie czynności kontrolnych związanych z badaniem tej dokumentacji,
  • przesłuchania kontrolowanego w charakterze strony - przy spełnieniu wymogu uzyskania zgody strony na to przesłuchanie; pamiętać należy, iż podatnik będący stroną postępowania ma prawo odmowy przesłuchania,
  • żądania od kontrolowanego złożenia oświadczenia o stanie majątkowym na podstawie art. 285a § 3 Ordynacji podatkowej,
  • oględzin lokalu mieszkalnego w trakcie kontroli podatkowej (za zgodą kontrolowanego),
  • przeprowadzenia kontroli w asyście - w przypadku oporu utrudniającego przeprowadzenie czynności kontrolnych, bądź też w sytuacji gdy zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że opór taki może mieć miejsce, kontrolujący może wezwać pomoc organu Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Straży Granicznej lub Straży Miejskiej,
  • wykorzystywania w postępowaniu dowodowym sprzętu audiowizualnego,
  • swobodnego wstępu na teren jednostki kontrolowanej - organy kontrolujące mają prawo wstępu na teren jednostki kontrolowanej na podstawie legitymacji służbowej bez potrzeby uzyskiwania przepustki oraz nie podlegają rewizji osobistej.

Podjęcie przez organ podatkowy kontroli w firmie podatnika nie oznacza, że podatnik w czasie jej trwania musi realizować jedynie nałożone przez przepisy obowiązki. Ma także prawa przyznane przez ustawodawcę, z których może korzystać. Przede wszystkim podatnik w trakcie kontroli ma prawo do uczestniczenia w czynnościach kontrolnych - osobiście bądź przez wskazaną przez siebie osobę (art. 285 Ordynacji podatkowej). Jeżeli podmiotem kontrolowanym jest osoba prawna bądź jednostka nieposiadająca osobowości prawnej (np. spółka cywilna), kontrola odbywa się w obecności osób upoważnionych do reprezentowania tych podmiotów, czyli członka zarządu, wspólnika lub innych osób upoważnionych do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw. W trakcie kontroli podatnik ma również prawo uczestnictwa w przeprowadzaniu przez organ kontrolujący dowodów, np. oględzin.

Rolą podatnika, u którego odbywa się kontrola podatkowa jest zapewnienie kontrolującym - w miarę możliwości - odpowiednich warunków do pracy (samodzielne pomieszczenie). Jeżeli podatnik nie ma takiej możliwości, kontrola może odbywać się w siedzibie organu podatkowego.

Podatnik, w trakcie trwania kontroli, ma obowiązek udzielania wszelkich wyjaśnień w związku z prowadzonym postępowaniem kontrolnym. Powinien także przedstawić kontrolującym wszystkie żądane przez nich dokumenty.

Kontrola powinna być zakończona bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie wskazanym w upoważnieniu. Może się zdarzyć, że w terminie tym nie uda się kontrolującym przeprowadzić wszystkich czynności kontrolnych. Jeżeli organ wie, że nie dochowa terminu wskazanego w upoważnieniu, ma obowiązek zawiadomić kontrolowanego, podając przyczyny przedłużenia terminu zakończenia kontroli i wskazując nowy termin zakończenia kontroli. Warto dodać, że dokumenty dotyczące czynności kontrolnych dokonanych po upływie terminu zakończenia kontroli wskazanego w upoważnieniu nie stanowią dowodu w postępowaniu podatkowym, chyba że został wskazany nowy termin zakończenia kontroli.

Jeżeli w toku kontroli ujawniono nieprawidłowości, podatnik ma obowiązek zawiadomienia organu podatkowego o każdej zmianie adresu dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli podatkowej.

 

3. Zakończenie kontroli podatkowej - prawo do wniesienia zastrzeżeń do protokołu

Kontrola podatkowa zostaje zakończona w dniu doręczenia protokołu (art. 291 § 4 Ordynacji podatkowej). Protokół z przeprowadzonej kontroli to dokument, w którym opisano przebieg całego postępowania kontrolnego. Sporządza go w dwóch egzemplarzach organ, który przeprowadzał kontrolę u danego podatnika, z czego jeden otrzymuje kontrolowany.

Protokół kontroli zawiera w szczególności:

1) wskazanie kontrolowanego;

2) wskazanie osób kontrolujących;

3) określenie przedmiotu i zakresu kontroli;

4) określenie miejsca i czasu przeprowadzenia kontroli;

5) opis dokonanych ustaleń faktycznych;

6) dokumentację dotyczącą przeprowadzonych dowodów;

7) ocenę prawną sprawy będącej przedmiotem kontroli;

8) pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień oraz prawie złożenia korekty deklaracji;

9) pouczenie o obowiązku zawiadomienia organu podatkowego przez kontrolowanego o każdej zmianie swojego adresu dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli podatkowej, jeżeli w toku kontroli podatkowej ujawniono nieprawidłowości, oraz skutkach niedopełnienia tego obowiązku.


Uwaga

W przypadku gdy kontrolowany podatnik nie zgadza się z ustaleniami, które organ poczynił i które wynikają z otrzymanego protokołu, może - na mocy art. 291 § 1 Ordynacji podatkowej - w ciągu 14 dni od dnia jego doręczenia przedstawić zastrzeżenia lub wyjaśnienia, wskazując równocześnie stosowne wnioski dowodowe.


Zastrzeżenia do protokołu organ podatkowy musi rozpatrzyć w terminie 14 dni od ich otrzymania. Jednocześnie musi zawiadomić kontrolowanego o sposobie ich załatwienia, wskazując w szczególności, które zastrzeżenia nie zostały uwzględnione wraz z uzasadnieniem faktycznym i prawnym.

Jeżeli podatnik w ww. terminie nie złoży zastrzeżeń do protokołu z kontroli, przyjmuje się, że kontrolowany nie kwestionuje ustaleń kontroli. Wynika to z art. 291 § 3 Ordynacji podatkowej.

Jeśli kontrola przeprowadzona w firmie podatnika nie wykazała żadnych nieprawidłowości, można uznać, że na tym etapie kończy się postępowanie kontrolne - bez dalszych skutków dla podatnika. Inaczej będzie w przypadku wykrycia nieprawidłowości w rozliczaniu podatków. Wówczas podatnik po zakończeniu postępowania kontrolnego powinien odpowiednio skorygować deklarację za kontrolowany okres, aby uniknąć następstw w postaci postępowania podatkowego.

 

4. Limity czasu kontroli

Czas trwania kontroli podatkowych u danego podatnika jest limitowany. Jest on zależny od wielkości firmy. W przypadku kontroli prowadzonych przez pracowników urzędu skarbowego, czas ich trwania - w myśl art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.) - w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć:

  • 12 dni roboczych - w przypadku mikroprzedsiębiorców,
  • 18 dni roboczych - w przypadku małych przedsiębiorców,
  • 24 dni roboczych - w przypadku średnich przedsiębiorców,
  • 48 dni roboczych - w przypadku pozostałych przedsiębiorców.

Ograniczeniom czasowym nie podlegają jednak wszystkie rodzaje kontroli.

W myśl art. 83 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ograniczeń czasu kontroli nie stosuje się m.in. w przypadkach gdy:

  • przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
  • kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu;
  • kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym.

www.OrdynacjaPodatkowa.pl - Kontrola podatkowa i celno-skarbowa:

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.PoradyPodatkowe.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
6
8
9
10
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
26
27
28
29
30
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Rozliczanie podatku dochodowego, podatku VAT oraz innych podatków i opłat
Vademecum Podatnika - podstawowe informacje dotyczące podatków
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.