Kontrola skarbowa a metryka sprawy

Mam kontrolę skarbową dotyczącą sprawdzenia prawidłowości rozliczenia VAT. Trwa ona już ponad dwa miesiące. Czy mogę sprawdzić, jakie działania zostały od tej pory podjęte?

TAK. Prześledzenie kolejnych etapów postępowania podatkowego możliwe jest dzięki tzw. metryce sprawy. Jest to rodzaj ewidencji. Wskazuje się w niej wszystkie osoby uczestniczące w działaniach podejmowanych w trakcie postępowania podatkowego oraz określa wykonywane przez nie czynności. Nie uwzględnia się jedynie czynności technicznych, np. drukowania dokumentów, kopertowania, przygotowania do wysyłki. Metryka, wraz z dokumentami, do których odsyła, jest obowiązkową częścią akt sprawy. Akta sprawy są natomiast jawne dla strony.

Metryka sprawy musi być na bieżąco aktualizowana.

Postępowanie kontrolne prowadzone przez urząd kontroli skarbowej można, w pewnym uproszczeniu, utożsamiać z postępowaniem podatkowym. Wskazuje na to art. 31 ustawy o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2011 r. nr 41, poz. 214 ze zm.). Przepis ten stanowi, że w zakresie nieuregulowanym w ustawie o kontroli skarbowej do postępowania kontrolnego stosuje się odpowiednio przepisy Ordynacji podatkowej. Oznacza to, że w aktach postępowania kontrolnego prowadzonego przez urząd kontroli skarbowej powinna być założona metryka, w której odnotowuje się poszczególne czynności podejmowane przez inspektorów.

Obowiązek prowadzenia metryki jest wyłączony w przypadku postępowań prowadzonych w zakresie, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4-11 i 14 ustawy o kontroli skarbowej. Chodzi o kontrole obejmujące m.in. badanie celowości i zgodności z prawem gospodarowania środkami publicznymi oraz pochodzącymi z UE, sprawdzenie rzetelności wypełniania zobowiązań wynikających z udzielonych przez Skarb Państwa poręczeń i gwarancji, weryfikację oświadczeń majątkowych osób zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych administracji celnej, podatkowej, kontroli skarbowej oraz Ministerstwie Finansów. Podyktowane jest to tym, że postępowania w tych sprawach kończą się wynikiem, a nie decyzją. Akt ten nie jest ukierunkowany na wywołanie konkretnych skutków prawnych - nie rozstrzyga o prawach lub obowiązkach kontrolowanego podmiotu.

Kontrola skarbowa, o której mowa w pytaniu, nie mieści się w zakresie wspomnianych wyłączeń. Dotyczy bowiem sprawdzenia prawidłowości rozliczenia podatku stanowiącego dochód budżetu państwa (VAT). W tym przypadku powinna więc być prowadzona metryka sprawy.

Metryka jest prowadzona w postępowaniach kontrolnych, które dotyczą m.in.:

»	kontroli rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatków stanowiących dochód budżetu państwa, a także innych należności pieniężnych budżetu państwa lub państwowych funduszy celowych,
»	ujawnienia i kontroli niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej,
»	kontroli źródeł pochodzenia majątku oraz przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych,
»	zapobiegania i wykrywania naruszeń krajowych przepisów celnych oraz ścigania naruszeń krajowych lub wspólnotowych przepisów celnych przez wykonywanie nadzoru transgranicznego osób, miejsc, środków transportu i towarów oraz dostawy kontrolowanej,
»	badania przestrzegania przez rezydentów i nierezydentów ograniczeń i obowiązków określonych w przepisach prawa dewizowego oraz warunków udzielonych na ich podstawie zezwoleń dewizowych, a także warunków wykonywania działalności kantorowej.