
Gazeta Podatkowa nr 54 (1616) z dnia 8.07.2019
JPK_VAT ułatwia egzekwowanie podatków
Urząd skarbowy może przejąć na spłatę zaległości podatkowych pieniądze, które kontrahenci są winni przedsiębiorcy z tytułu dostaw, robót czy usług. Ułatwiają to składane co miesiąc JPK_VAT. Konsekwencją nieprzekazania zajętej kwoty może być kara pieniężna.
Rola JPK_VAT
Podatnicy prowadzący ewidencję zakupów i sprzedaży VAT są zobligowani przekazywać co miesiąc informację JPK_VAT odzwierciedlającą zawarte w niej dane. Obliguje do tego art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej.
JPK_VAT składa się bez wezwania organu podatkowego za okresy miesięczne do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu. Obowiązek przekazywania informacji co miesiąc dotyczy również podatników rozliczających się kwartalnie z tytułu VAT. Dane wykazane przez nich w JPK_VAT powinny odzwierciedlać zapisy z ewidencji VAT z określonego miesiąca. Z wymogu wygenerowania i przesłania JPK_VAT nie zwalnia złożenie "zerowej" deklaracji VAT. W takim przypadku należy wypełnić jedynie nagłówek pliku oraz część zawierającą dane identyfikujące podatnika. Pozostałe pozycje pozostawia się puste.
JPK_VAT przekazuje się przez internet Szefowi KAS. Informacje są udostępniane organom podatkowym do realizacji celów i zadań ustawowych. Raportowane dane służą przede wszystkim identyfikacji rozbieżności w rozliczeniach podatnika i jego kontrahentów, wykryciu oszustw podatkowych czy ujawnieniu zaniżania lub niedeklarowania przychodów. JPK_VAT ułatwiają jednak urzędom skarbowym także prowadzenie postępowań egzekucyjnych. Informacje w nich przekazywane pozwalają zidentyfikować kontrahentów dłużników podatkowych, dzięki czemu możliwe staje się zajęcie wierzytelności pieniężnych. Przyznał to przedstawiciel Ministerstwa Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 31476/2019 r.
Środek egzekucyjny
Zajęcie wierzytelności pieniężnych przysługujących dłużnikowi z tytułu dostaw towarów, robót czy usług to jeden ze środków egzekucyjnych stosowanych przez urzędy skarbowe w celu ściągnięcia zaległości podatkowych. Przewiduje to art. 89 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Urząd skarbowy dokonuje zajęcia poprzez przesłanie do kontrahenta dłużnika zawiadomienia o zajęciu wierzytelności pieniężnej do wysokości odpowiadającej sumie dochodzonej należności, odsetek za zwłokę i kosztów egzekucyjnych. Trzeba odpowiedzieć na to pismo. Kontrahent ma obowiązek złożyć oświadczenie: czy uznaje zajętą wierzytelność, czy przekaże wynikającą z niej kwotę na pokrycie egzekwowanej należności lub z jakiego powodu tego nie zrobi, oraz czy i w jakim sądzie lub przed jakim organem toczy się albo toczyła sprawa o zajętą wierzytelność. Oświadczenie trzeba przekazać w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia.
Zajęcie wierzytelności z tytułu dostaw, robót i usług dotyczy również wierzytelności, które nie istniały w chwili zajęcia, a powstaną po jego dokonaniu.
Konsekwencją dokonania zajęcia jest obowiązek przekazania urzędowi skarbowemu kwoty przysługującej przedsiębiorcy - całej lub części w zależności od wielkości egzekwowanego długu i wierzytelności. Przekazanie pieniędzy urzędowi skarbowemu jednoznacznie potwierdza uznanie przez kontrahenta zajęcia wierzytelności. W postępowaniu egzekucyjnym nie przysługuje mu potem roszczenie do urzędu skarbowego o zwrot wpłaconej kwoty. Takie roszczenia mogą być zrealizowane tylko w drodze postępowania cywilnego (por. wyrok NSA z dnia 23 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 195/16).
Dotkliwe sankcje
Urząd skarbowy ma prawo sprawdzić prawidłowość realizacji zajęcia wierzytelności. Kontrola polega na zbadaniu, czy doszło do transakcji, na jaką kwotę i z jakim terminem płatności wystawiono fakturę, czy i komu wierzytelność została zapłacona po dniu zajęcia itp. Sprawdzany kontrahent ma obowiązek okazać dokumenty i udostępnić informacje niezbędne do ustalenia tych okoliczności. Nie stanowi to naruszenia obowiązku zachowania przez niego tajemnicy określonej w odrębnych przepisach.
Kontrola kończy się protokołem. Kontrahent może przedstawić swoje wyjaśnienia lub zastrzeżenia. Uwagi należy zgłosić niezwłocznie do protokołu albo przedłożyć na piśmie w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia. Jeżeli okaże się, że kontrahent bezpodstawnie uchyla się od przekazania całej lub części wierzytelności, urząd skarbowy wydaje postanowienie, w którym na podstawie zebranych danych określa wysokość nieodprowadzonej kwoty. Może być ona ściągnięta od kontrahenta w trybie egzekucji administracyjnej. O bezpodstawnym uchylaniu się od przekazania urzędowi skarbowemu zajętej kwoty nie ma mowy, gdy wpłata nie została dokonana z powodów pozwalających na niewykonanie zobowiązania względem przedsiębiorcy, np. przedawnienia, potrącenia, wygaśnięcia czy nieistnienia wierzytelności (por. wyrok WSA w Olsztynie z dnia 6 grudnia 2018 r., sygn. akt I SA/Ol 282/18). Niewpłacenie pieniędzy urzędowi skarbowemu z przyczyn faktycznych, np. trudnej sytuacji ekonomicznej, nie stanowi przeszkody do wydania postanowienia określającego wysokość nieprzekazanej kwoty (por. wyrok WSA w Lublinie z dnia 5 października 2018 r., sygn. akt I SA/Lu 395/18).
Kontrahent, który nie wykonuje lub nienależycie realizuje ciążące na nim obowiązki związane z zajęciem wierzytelności, naraża się na karę pieniężną. Może ona wynieść do 3.800 zł. Jeżeli kontrahentem dłużnika podatkowego jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, karę pieniężną nakłada się na wyznaczonego pracownika. W przypadku gdy nie został on wyznaczony, karany jest kierownik bezpośrednio odpowiedzialny za realizację zajęcia, w spółce prawa handlowego - odpowiedzialny członek zarządu, a w spółce cywilnej - odpowiedzialny wspólnik. Kara pieniężna może być powtarzana w przypadku uchylania się od wykonania, w dodatkowo wyznaczonych terminach, obowiązków wynikających z zajęcia wierzytelności.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.)
Ustawa z dnia 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1314 ze zm.)
www.OrdynacjaPodatkowa.pl - Informacje podatkowe:
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|