Rozliczanie VAT - deklaracje, kontrola, wymiar, odwołania, skargi - Dodatek nr 12 do Poradnika VAT nr 19 (259) z dnia 10.10.2009

Termin złożenia deklaracji VAT - odroczenie terminu do złożenia deklaracji i zapłaty podatku VAT

Terminowe składanie deklaracji należy do podstawowych obowiązków nałożonych przez ustawodawcę na podatników VAT. Obowiązek ten określony został w art. 99 ust. 1 ustawy o VAT, z którego wynika, iż podatnicy mają obowiązek składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe dla podatku od towarów i usług, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.

Ustawodawca przewidział także możliwość rozliczania się z podatku za okresy kwartalne. Od 1 stycznia 2009 r. prawem tym zostali objęci praktycznie wszyscy podatnicy. Należy podzielić ich na pewne kategorie.

• Kwartalne deklaracje VAT-7K składają przede wszystkim mali podatnicy rozliczający się kasowo, tj. podatnicy, których obroty za ubiegły rok podatkowy nie przekroczyły limitów określonych w art. 2 pkt 25 lit. a) ustawy o VAT i którzy wybrali taką formę rozliczeń. W 2009 r. limit ten wynosi 4.053.000 zł. Dla podatników wynagradzanych prowizyjnie, wymienionych w art. 2 pkt 25 lit. b) ustawy o VAT kwota prowizji nie może natomiast przekroczyć 152.000 zł.
  
  

• Kwartalne deklaracje VAT-7K składają również mali podatnicy nierozliczający się kasowo, którzy jednak zadeklarowali, że będą składali deklaracje raz na kwartał. Również oni składają deklaracje i wpłacają VAT do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale.
  
  

• Od pierwszego kwartału 2009 r. podatnicy niekorzystający ze statusu małego podatnika mogą składać deklaracje kwartalne VAT-7D, jednak w stosunku do tej grupy podatników przesunięcie terminu składania deklaracji nie jest równoznaczne z przesunięciem terminu zapłaty. Ta grupa podatników musi bowiem za pierwsze dwa miesiące każdego kolejnego kwartału uiszczać VAT zaliczkowo.

Podatnik, który nie złożył w ustawowym terminie deklaracji i nie wpłacił zobowiązania podatkowego musi liczyć się z konsekwencjami, m.in. w postaci wymiaru zobowiązania podatkowego w drodze decyzji urzędu skarbowego i konieczności uregulowania zarówno powstałej zaległości, jak i odsetek od tej zaległości.

W przypadku gdy podatnik z różnych przyczyn nie jest w stanie dochować terminu złożenia deklaracji, ma możliwość zwrócenia się do organu podatkowego o odroczenie terminu do jej złożenia. Instytucję odroczenia terminu przewiduje przepis art. 48 Ordynacji podatkowej. Przepis ten wymaga, aby wniosek o odroczenie terminu uzasadniony był ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym.

Uwaga

Nie można zwrócić się z wnioskiem o odroczenie terminu złożenia deklaracji, w sytuacji gdy termin ten już upłynął.

Odroczenie terminu złożenia deklaracji podatkowej ma charakter uznaniowy. We wniosku o odroczenie terminu płatności podatku należy przedstawić swoją sytuację majątkową, rodzinną, finansową, jako czynnik niepozwalający na zapłacenie podatku w ustawowym terminie.
 

Jeżeli organ podatkowy pozytywnie rozpatrzy wniosek o odroczenie terminu płatności podatku VAT, to podatek ten można wpłacić w terminie wyznaczonym w decyzji. W decyzji tej organ podatkowy równocześnie ustala opłatę prolongacyjną w wysokości 50% odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. Wysokość opłaty prolongacyjnej oblicza się przy zastosowaniu stawki opłaty prolongacyjnej obowiązującej w dniu wydania decyzji. Opłata prolongacyjna zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach (Dz. U. nr 165, poz. 1373 ze zm.) naliczana jest według wzoru:
 

gdzie poszczególne symbole i liczby oznaczają:

K- kwotę odroczonego podatku,

L - liczbę dni, na które odroczono termin płatności podatku,

S- stawkę opłaty prolongacyjnej (50% odsetek od zaległości podatkowych),

365- liczbę dni w roku,

OP- kwotę opłaty prolongacyjnej,

OPpz - kwotę opłaty prolongacyjnej po zaokrągleniu.

W przypadku wydania decyzji o odroczeniu terminu płatności podatku opłata prolongacyjna naliczana jest za okres od dnia następującego po upływie terminu płatności podatku do dnia upływu odroczonego terminu płatności podatku.

Zgodnie z art. 57 § 5 Ordynacji podatkowej, opłaty prolongacyjnej nie ustala się, jeżeli przyczyną wydania decyzji o odroczeniu terminu płatności była klęska żywiołowa lub wypadek losowy. Organ podatkowy może również odstąpić od ustalenia opłaty prolongacyjnej, jeżeli wydanie decyzji następuje w związku z postępowaniem układowym bądź na podstawie odrębnych ustaw.

Należy pamiętać, że w razie niedotrzymania terminu płatności odroczonego podatku, z mocy prawa następuje wygaśnięcie decyzji przyznającej tę ulgę. Decyzja wygasa wówczas w całości.

Odroczenie terminu do złożenia deklaracji nie jest tożsame z przywróceniem tego terminu. Terminy materialnoprawne (do których należy termin do złożenia deklaracji) nie podlegają przywróceniu, a zatem, nie można zwrócić się z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia deklaracji VAT, w momencie gdy termin ten już upłynął.

Ustawodawca w przepisie art. 48 § 1 Ordynacji podatkowej zastrzegł także, w stosunku do jakiego rodzaju terminów nie można zastosować instytucji odroczenia. Należą tu terminy:

• procesowe,
  
  

• przedawnienia zobowiązania podatkowego,
  
  

• zwrotu nadpłaty podatku,
  
  

• wygaśnięcia prawa do zwrotu nadpłaty, bądź żądania zaliczenia nadpłaty na poczet bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych,
  
  

• wygaśnięcia prawa do żądania stwierdzenia nadpłaty,
  
  

• wystawienia rachunków, termin przechowywania ich kopii,
  
  

• wydania decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej.