Odsetki za zwłokę od zaległości z tytułu podatku PIT

Sporządziłem korektę PIT-36 za 2021 r. Wykazała ona zaległość podatkową. Czy odsetki za zwłokę powinienem naliczyć według stawki obowiązującej w dniu wpłaty zaległości podatkowej, czy w dniu następującym po upływie terminu płatności podatku dochodowego za 2021 r. (tj. 3 maja 2022 r.)?

Jeżeli w okresie istnienia zaległości podatkowej obowiązywały różne stawki odsetkowe, odsetki za zwłokę należy naliczyć z zastosowaniem tych stawek, a następnie zsumować i zaokrąglić do pełnych złotych.

Odsetki za zwłokę są wpłacane bez wezwania organu podatkowego.

Uiszczenie zaległości podatkowej wiąże się z obciążeniami odsetkowymi. Odsetki za zwłokę nalicza się od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności podatku do dnia zapłaty (włącznie z tym dniem), z zastrzeżeniem wyłączeń wskazanych w art. 54 Ordynacji podatkowej. Kwotę zaległości podatkowej należy pomnożyć przez liczbę dni zwłoki oraz obowiązującą w tym czasie stawkę odsetek, a uzyskany wynik podzielić przez 365. Otrzymaną wartość zaokrągla się do pełnych złotych. Zaokrąglenia dokonuje się w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 gr pomija się, a wynoszące 50 gr i więcej podwyższa do pełnych złotych. Reguluje to art. 63 § 1 Ordynacji podatkowej. Jeżeli zaległość podatkowa istniała w okresach, w których obowiązywały różne stawki odsetkowe, odsetki za zwłokę nalicza się odrębnie za każdy z nich. Zaokrągleniu podlega suma kwot za poszczególne okresy. Stanowi o tym § 2 ust. 2, § 2a ust. 2 i § 2b ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach (Dz. U. z 2021 r. poz. 703).

Odsetek za zwłokę nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekracza trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora pocztowego obowiązanego do świadczenia usług powszechnych (tj. Pocztę Polską S.A.) za traktowanie przesyłki listowej jako poleconej. Wspomniana opłata pocztowa wynosi obecnie 2,90 zł. Określa to "Cennik usług powszechnych w obrocie krajowym i zagranicznym" Poczty Polskiej S.A. z dnia 17 stycznia 2023 r. Wpłacie nie podlegają odsetki podatkowe nieprzekraczające, przed zaokrągleniem do pełnych złotych kwoty 8,70 zł.

Przykład

Podatnik złożył 31 marca 2023 r. korektę zeznania PIT-36 za 2021 r. Korekta ujawniła zaległość podatkową w wysokości 2.452 zł. Podatnik wpłacił tę kwotę wraz z odsetkami za zwłokę 31 marca 2023 r. Odsetki za zwłokę naliczył za okres od 3 maja 2022 r. (dnia następnego po dniu upływu terminu płatności PIT za 2021 r.) do 31 marca 2023 r. według obowiązujących w tym czasie stawek podstawowych: 12%, 13,5%, 15%, 16% oraz 16,5%. Zastosowanie obniżonych odsetek za zwłokę było niemożliwe, ponieważ 6-miesięczny termin złożenia korekty PIT-36 za 2021 r. warunkujący zastosowanie tej preferencji upłynął 2 listopada 2022 r. Odsetki za zwłokę wyniosły 356 zł, zgodnie z następującym wyliczeniem:

1)	odsetki za okres od 3 maja 2022 r. do 5 maja 2022 r.: (2.452 zł × 3 dni × 12%) : 365 = 2,42 zł,
2)	odsetki za okres od 6 maja 2022 r. do 8 czerwca 2022 r.: (2.452 zł × 34 dni × 13,5%) : 365 = 30,83 zł,
3)	odsetki za okres od 9 czerwca 2022 r. do 7 lipca 2022 r.: (2.452 zł × 29 dni × 15%) : 365 = 29,22 zł,
4)	odsetki za okres od 8 lipca 2022 r. do 7 września 2022 r.: (2.452 zł × 62 dni × 16%) : 365 = 66,64 zł,
5)	odsetki za okres od 8 września 2022 r. do 31 marca 2023 r. (2.452 zł × 205 dni × 16,5%) : 365 = 227,23 zł,
6)	suma odsetek: 2,42 zł + 30,83 zł + 29,22 zł + 66,64 zł + 227,23 zł = 356,34 zł, po zaokrągleniu do pełnych złotych: 356 zł.